Πώς αποκτάται η ταπεινοφροσύνη

Οσία Συγκλητική

Είναι δύσκολο να αποκτήσει κανείς την ταπεινοφροσύνη. Διότι αν δεν απομακρυνθεί από κάθε είδους δόξα, δεν θα μπορέσει να αποκτήσει αυτόν τον θησαυρό. 

Είναι δε τόσο μεγάλη η ταπεινοφροσύνη, ώστε, ενώ ο διάβολος φαίνεται ότι μιμείται όλες τις αρετές, γι’ αυτήν ούτε καν γνωρίζει τι τέλος πάντων είναι. 

Και ο Απόστολος, γνωρίζοντας την ασφάλεια και την σταθερότητά της, μας προστάζει να την ενστερνισθούμε και όλους όσους ασκούν τις αρετές να είναι.........

ντυμένοι μ’ αυτήν. 

Και αν νηστεύεις, και αν ελεείς, και αν διδάσκεις, και αν είσαι σώφρων και συνετός, πάλι αυτήν να έχεις σαν τείχος απρόσβλητο για τον εαυτό σου. 

Ας συσφίγγει και ας συγκρατεί τις αρετές σου η ωραιότερη απ’ όλες τις αρετές, η ταπεινοφροσύνη. 

Βλέπεις και στον ύμνο των αγίων Τριών Παίδων, πώς, ενώ καθόλου δεν έκαναν μνεία των άλλων αρετών, συγκατέλεξαν τους ταπεινούς μαζί με τους υμνούντες, χωρίς ν’ αναφερθούν σε σώφρονες ή ακτήμονες. Διότι όπως είναι αδύνατο να κατασκευασθεί ένα πλοίο χωρίς καρφιά, έτσι είναι αδύνατο και να σωθεί κανείς χωρίς ταπεινοφροσύνη.

             

Επειδή δε αυτή είναι αγαθή και σωτήρια, ο Κύριος την ενδύθηκε, όταν εξεπλήρωσε το σχέδιο για την σωτηρία των ανθρώπων. Διότι λέγει: «Μάθετε απ’ εμού ότι πράός ειμί και ταπεινός τή καρδία». Πρόσεξε ποιος είναι αυτός που το λέγει ; γίνε τέλειος μαθητής του. Αρχή και τέλος των αρετών σου ας γίνει η ταπεινοφροσύνη. 

Και εννοώ το ταπεινό φρόνημα, όχι το εξωτερικό σχήμα μόνο. Στον εσωτερικό άνθρωπο αναφέρεται. Διότι αυτόν θα τον ακολουθήσει και ο εξωτερικός. Εξετέλεσες όλες τις εντολές; Το γνωρίζει ο Κύριος. Αλλά ο ίδιος σε διατάζει πάλι να γίνεις δούλος απ’ την αρχή. 

Διότι λέγει: «Όταν όλα τα κάμετε να πήτε: Άχρηστοι δούλοι είμαστε».

            

Η ταπεινοφροσύνη λοιπόν κατορθώνεται με ονειδισμούς, με ύβρεις, με πλήγματα. 

Ν’ ακούσης ότι είσαι ανόητος και βλάκας, ζητιάνος και φτωχός, αδύναμος και τιποτένιος, απρόκοπος σε έργα, χωρίς ευφράδεια στον προφορικό λόγο, άσχημος στην εμφάνιση, ασθενής στις δυνάμεις. Αυτά είναι τα νεύρα της ταπεινοφροσύνης. Αυτά άκουσε και έπαθε ο Κύριος. Σαμαρείτη τον είπαν και ότι έχει δαιμόνιο. Πήρε μορφή δούλου, ραπίστηκε, πληγώθηκε.

            

Πρέπει λοιπόν κι εμείς να μιμούμαστε την έμπρακτη αυτή ταπεινοφροσύνη. Υπάρχουν λοιπόν μερικοί που υποκρίνονται με τα εξωτερικά σχήματα και ταπεινώνουν τον εαυτό τους, θηρεύοντας μ’ αυτόν ακριβώς τον τρόπο την δόξα των ανθρώπων. Αλλά γίνονται φανεροί απ’ τους καρπούς τους. Διότι μόλις υβρισθούν λίγο, δεν το υποφέρουν, αλλά ξερνούν το δηλητήριο τους όπως τα φίδια.